tasosbarmpas

Αγαπητοί γονείς και κηδεμόνες

Αγαπητοί φίλοι των οικογενειών

Αγαπητοί συνάδελφοι και στελέχη της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής

Σας καλωσορίζουμε όλους και με μεγάλη χαρά στην αποψινή βραδιά, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’ τάξης έχουν ετοιμάσει μαζί με τις δασκάλες τους και θα μας παρουσιάσουν, το χριστουγεννιάτικο θεατρικό τους έργο «Ο Καρυοθραύστης». Ένα έργο ευρέως γνωστό, το οποίο θα επιχειρήσουν να του προσδώσουν τη δική τους ερμηνεία, το δικό τους χρωματισμό, να αφήσουν το δικό τους παιδικό αποτύπωμα. Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουν.

Εύχομαι λοιπόν να απολαύσετε τη σημερινή βραδιά και να καμαρώσετε φυσικά τα παιδιά σας, το οποίο είναι και το βασικό ζητούμενο.

Θα μου επιτρέψετε αρχικά, πολύ σύντομα, να αναφέρω και να ευχαριστήσω προκαταβολικά όλους όσους εργάστηκαν για τη σημερινή παράσταση. Ξεκινώ από τις δασκάλες της Α’ τάξης, τις κυρίες Σωτηρία Οικονόμου και Μαίρη Ασλανίδου, οι οποίες είχαν τη συνολική ευθύνη και το συντονισμό ολόκληρης της προετοιμασίας που μας οδήγησε σήμερα εδώ. Πολλή δουλειά, πολλές πρόβες και πολλή αγάπη και αφοσίωση ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της πολυεπίπεδης προσπάθειάς τους. Τις ευχαριστούμε πολύ και από την καρδιά μας.

Ευχαριστώ, επίσης, την εικαστικό μας κα. Ιωάννα Στρατόγλου, η οποία δε σταματά να μας εκπλήσσει με τις εμπνευσμένες δημιουργίες της… από τη χειροποίητη πρόσκληση της εκδήλωσης, τη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση του σχολείου, τα εκπληκτικά σκηνικά της παράστασης, αλλά και από την αφοσίωση και το πάθος με τα οποία εργάζεται καθημερινά με όλους τους μαθητές μας, καλλιεργώντας τους συστηματικά την αγάπη για την εικαστική τέχνη και τη δυνατότητα να συναντήσουν έτσι σε αυτήν, όποιο και αν είναι το ταλέντο τους, την προσωπική τους έκφραση. Την ευχαριστούμε πολύ και χαιρόμαστε ακόμα περισσότερο που συναντηθήκαμε και είναι μαζί μας.

Η κα. Αλεξάνδρα Καραμούτσιου, η μουσικός μας, δε θα μπορούσε φυσικά να λείπει από αυτήν την προετοιμασία. Επιμελήθηκε τη μουσική του έργου αλλά και τα τραγούδια που θα μας τραγουδήσουν οι μαθητές μας, και είναι εκείνη η οποία επίσης φροντίζει να κάνει το μάθημα της μουσικής για όλους μια δημιουργική και διασκεδαστική διαδικασία, με στόχο να αγαπήσουν τη μουσική στο πλαίσιο που πραγματικά τους ταιριάζει. Την ευχαριστούμε και αυτήν, το ίδιο θερμά, για την πολύτιμη καθημερινή συνεισφορά της στους στόχους και το όραμα του σχολείου μας.

Ακολουθεί ο κ. Στέργιος Καμπούρης, ο οποίος είναι πάντα παρόν σε οτιδήποτε και αν οργανώνουμε και στα τρία σχολεία: πάντα διαθέσιμος, πάντα δημιουργικός και για αυτό πάντα και για όλους αγαπημένος και πολύτιμος συνάδελφος.

Ο Ηρακλής Γκίκας, ο έμπειρος συνεργάτης των σχολείων μας, που επιμελείται όπως πάντα τον ήχο και τα φώτα και ο οποίος έχει πάντοτε έκδηλη την απορία στο πρόσωπό του (και όχι αγωνία), σε κάθε πρώτο μας ραντεβού για εκδήλωση, περιμένοντας να ακούσει τι εντυπωσιακό θα του ζητήσουμε να ετοιμάσει.

Τέλος, η κα. Στέλλα Στέφου, η οποία επιμελήθηκε τις χορογραφίες των μαθητών μας για τη σημερινή μας παράσταση, καθώς και όλοι οι εκπαιδευτικοί του σχολείου, οι οποίοι με διάφορους τρόπους και μαζί με τη βοήθεια μαθητών και μαθητριών του Δευτεροβάθμιου προγράμματος υποστήριξαν διαφορετικές ανάγκες αυτής της απαιτητικής προετοιμασίας. Τους ευχαριστούμε όλους πολύ.

Αυτά για τους συντελεστές της παράστασής μας, ενώ τα διαδικαστικά και τις λεπτομέρειες της σημερινής εκδήλωσης, θα σας τα πληροφορήσει η συνάδελφός μου κα. Έλενα Τσάκου, ως παρουσιάστρια τής σημερινής βραδιάς.

θα ήθελα όμως, καθώς οι περισσότεροι από όσους βρίσκετε σήμερα εδώ είστε γονείς φυσικά της Α’ τάξης και έχετε κάνει μια επιλογή για τα παιδιά σας, η οποία έχει προοπτική έξι χρόνων, να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες σκέψεις για το σχολείο μας και το όραμα που μας εμπνέει και υλοποιούμε καθημερινά. Προφανώς σε όλους εσάς, σε διαφορετικές συγκυρίες, έχουμε μιλήσει αναλυτικά για όλα όσα συνθέτουν αυτήν την προσπάθεια. Και η συμμετοχή σας πλέον στο Δημοτικό μας σχολείο, ως γονείς των μαθητών μας, σας επιτρέπει και θα σας επιτρέπει φαντάζομαι, όλα αυτά που συζητήσαμε να τα εμβαθύνετε, να τα κατανοήσετε ίσως καλύτερα, εννοώντας πιο πρακτικά και στις λεπτομέρειές τους, αλλά και να διορθώσετε πράγματα που ίσως τα είχατε αντιληφθεί διαφορετικά.

Πέρα όμως από τα δομικά στοιχεία του σχολείου, τα οποία εξασφαλίζουν θεωρούμε ένα ενιαίο και συνεχές πλαίσιο δημιουργικότητας και ουσιαστικής εκπαίδευσης και παιδείας για τους μαθητές μας και μια πολύτιμη και σπάνια εργαλειοθήκη αντίστοιχα για τους εκπαιδευτικούς μας, θα ήθελα να περιγράψω, αν τα καταφέρω, τη βαθύτερη στόχευση όλης αυτής της προσπάθειας. Όπως την αντιλαμβάνομαι προσωπικά και όπως, μεταξύ άλλων, την υπηρετώ.

Θα ξεκινήσω λέγοντας κάτι το οποίο νομίζω οι περισσότεροι, ίσως και όλοι, από όσους ενήλικες βρίσκεστε σήμερα στην αίθουσα, το έχετε πει, το έχετε εξομολογηθεί, λιγότερο ή περισσότερο έντονα και με διαφορετικά είμαι σίγουρος συναισθήματα κάθε φορά. Και αυτό είναι ότι… Η ζωή δεν είναι εύκολη, για κανέναν από εμάς. Ωστόσο, για να θυμηθώ τη συνέχεια που έδωσε σε αυτή τη φράση μια σημαντική εικαστικός καλλιτέχνης, η οποία είπε… και τι με αυτό; Ο καθένας πρέπει να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί με αυτήν. Και αυτό θα συμφωνήσετε είναι πράγματι το ζητούμενο. Αυτό πρέπει, οφείλουμε να είναι το ζητούμενο.

Σε αυτή την προσπάθεια όμως, αν αφαιρέσουμε τις τύχες ή τις ατυχίες της ίδιας της ζωής και για τις οποίες δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά, οι άλλοι είναι η ευτυχία μας ή η δυστυχία μας, για να παραφράσω τον Σαρτρ. Και σε αυτή τη συνεχή και απαραίτητη πορεία αλληλεπίδρασης με τους άλλους μέσα στη ζωή, σε όλες αυτές τις συναντήσεις και τις συναναστροφές μας, συναντούμε θεωρώ καθημερινά ανθρώπους με τους οποίους δυστυχώς δεν μπορούμε συχνά να συνεννοηθούμε. Για να είμαι πιο ακριβής, ανθρώπους που δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε πού διαφωνούμε. Συναντούμε ανθρώπους που κάτι θέλουν να πουν, αλλά ποτέ τελικά δεν το λένε – τουλάχιστον όχι τη στιγμή που είναι απαραίτητο αυτό να συμβεί. Ανθρώπους που αδυνατούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και που δεν «εκτείθονται» ποτέ. Ανθρώπους που σκουπίζουν τα πόδια τους μόνο όταν μπαίνουν στο δικό τους σπίτι, ανθρώπους «βαθιά ώριμους» που θεωρούν ότι γνωρίζουν την «απόλυτη αλήθεια», αλλά ποτέ δεν παίρνουν τη δική τους θέση στη γραμμή. Ανθρώπους που δεν κατανούν ότι όταν αλλάζουμε θέση, αλλάζει η θέαση αυτού που κοιτάμε. Ανθρώπους που απλώνουν το χέρι μόνο για να πάρουν και όχι για να σε τραβήξουν σε μια πορεία προς τα μπροστά, ανθρώπους που δεν αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητα, αφού το σωστό έχει πάντα συγκεκριμένο σχήμα και χρώμα. Ανθρώπους που έχουν χάσει γενικά την υπομονή τους χωρίς να προσπαθήσουν και πολύ, ανθρώπους που πρέπει να ανακαλύψουμε το «κουμπί» τους για να αλληλεπιδράσουμε μαζί τους, και πάντα υπό συνθήκες, ανθρώπους που βλέπουν δυνατότητα και προοπτική μόνο σε ό,τι έχει χαρακτηριστικά που για κάποιο προσωπικό και ωφελιμιστικό λόγο τους ταιριάζουν. Ανθρώπους που τελικά δεν θα συναντηθούμε και δεν θα γνωριστούμε ποτέ πραγματικά. Και είναι κρίμα…

Σε αυτόν τον ιδιότυπο και παράλογο ρεαλισμό, κυκλοφορώντας οι περισσότεροι με αυτήν την καταπιεσμένη και απόλυτα ελεγμένη ανθρώπινη εκδοχή τους, φτιάξαμε τελικά ένα κόσμο που είναι έτοιμος να εκραγεί. Από την ασυνεννοησία. Επιλέγουμε έτσι να ζούμε μια ζωή, που όλα είναι πιθανά, αλλά τίποτα τελικά δε συμβαίνει.

Κάθε φορά που τα σκέφτομαι όλα αυτά, κάθε φορά που περιορίζομαι από όλα αυτά, χωρίς να αγνοώ τους λαμπερούς ανθρώπους που είμαι σίγουρος ότι κυκλοφορούν ανάμεσά μας, αλλά αντίθετα εμπνεόμενος από αυτούς, γνωρίζω ότι το πρόβλημα δεν είναι φυσικά οι ίδιοι οι άνθρωποι, αλλά οι επιλογές τους. Το πρόβλημα δεν είναι το «σύστημα», αλλά η μη κατανόησή του και, επομένως, η διαχείρισή του για χάρη της δημιουργικότητάς μας, της ζωής μας. Βλέπουμε ό,τι γνωρίζουμε, ό,τι έχουμε διδαχθεί και όσο παραμένουμε στην άγνοια, παραμένουμε αντίστοιχα τυφλοί μπροστά στο ορατό: στην δυνατότητα να διεκδικήσουμε και να αλληλεπιδράσουμε με μια ζωή που μας ταιριάζει.

Σε αυτήν την καθοριστική έλλειψη, η μόνη λύση, η μόνη ελπίδα, παραμένει διαχρονικά η εκπαίδευση και η παιδεία. Τίποτα άλλο δεν μπορεί να εξασφαλίσει την πρόσβαση σε μια πραγματική ζωή με προσωπικούς όρους. Μπορεί να ακούγεται ρομαντικό, αλλά δεν είναι. Άλλωστε, για να θυμηθώ τον Χρίστο Τσολάκη, δεν υπάρχει σήμερα πιο ασφαλής ρεαλισμός από το ρομαντισμό. Ο άνθρωπος που μπορεί να επιλέγει τη ζωή του διεκδικώντας τους όρους που του ταιριάζουν, ο άνθρωπος που κατανοεί ότι κάθε ερώτημα μπορεί έχει περισσότερες από μια απαντήσεις, ο ευτυχισμένος και ο ελεύθερος δηλαδή άνθρωπος, πρέπει να είναι η μόνη επιλογή και ο διαρκής στόχος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτή και μόνο αυτή η πιθανότητα  επίτευξης αυτού του στόχου κάνει το επάγγελμα το δασκάλου μοναδικό, συναρπαστικό, πραγματικό λειτούργημα.

Σε αυτό το πλαίσιο και με αυτό το στόχο και μόνο, το Δημοτικό μας σχολείο, κάτω από αυτό το λαμπρό ίδρυμα, και με την υποστήριξη όλων των ανθρώπων του, από τον Πρόεδρό του μέχρι τον κάθε εργαζόμενο, σχεδιάστηκε από την αρχή και με απόλυτο –αρχικά- ρεαλισμό. Έχουμε, όπως συχνά λέω, τη συνθήκη μιας μαγικής συγκυρίας. Το φυσικό περιβάλλον, το αγρόκτημα, οι εγκαταστάσεις, τα τεχνολογικά εργαλεία, το εκπαιδευτικό υλικό, τα ενιαία βιωματικά και καινοτόμα προγράμματα, όλα βρίσκονται στην κατάλληλη θέση. Αλλά δεν είναι αρκετό. Για να δουλέψουν όλα αυτά, για να ενεργοποιήσουν την παιδευτική διαδικασία με την απαιτούμενη ευελιξία και προσαρμοστικότητα, χρειάζονται την αγάπη, το πάθος, την αφοσίωση και το ρομαντισμό των εκπαιδευτικών. Γιατί οι εκπαιδευτικοί, παντού και στο δικό μας σχολείο, είναι η ψυχή και η κινητήριος δύναμή του. Και αυτοί οι εκπαιδευτικοί, οι συνάδελφοί μου, πήραν αυτή τη μαγική συγκυρία, αυτή τη μοναδική συνθήκη που τους προσφέρουμε και την κάνουν καθημερινά για τους μαθητές τους μια μαγική αλληλεπίδραση με τη γνώση και τη ζωή.

Τα παιδιά σας -να είστε σίγουροι- είναι ευτυχισμένα για πολλούς περισσότερους λόγους από όσους πιθανόν φαντάζεστε. Είναι ευτυχισμένα, γιατί μαθαίνουν ακριβώς σταδιακά ότι η ευτυχία τους περνά μέσα από την κατανόηση, την αποδοχή και τη συνεργασία με τους άλλους. Γιατί μαθαίνουν να σέβονται τους άλλους και με τον τρόπο αυτό τον εαυτό τους. Είναι ευτυχισμένα γιατί ανακαλύπτουν οι ίδιοι τη γνώση καθημερινά και κατανοούν ότι δικαιούνται και μπορούν να συμμετέχουν από τώρα στο μετασχηματισμό του κόσμου γύρω τους. Είναι ευτυχισμένα γιατί τους διδάσκουμε να ζητούν συγγνώμη, αλλά και να διεκδικούν το δίκιο τους. Είναι ευτυχισμένα γιατί τους μαθαίνουμε κυρίως και πάνω από όλα να συνομιλούν και επομένως να ορίζουν σταδιακά το χώρο που τους ταιρίαζει και έχουν περισσότερο ανάγκη. Να σχεδιάζουν δηλαδή τη ζωή που έχει το σχήμα, τη γεύση και το χρώμα που ταιριάζει στον καθένα χωριστά. Και όλα αυτά χάρη στη συνεχή προσπάθεια των εκπαιδευτικών μας και του σχολείου μας, που είναι το δημιουργικό τους εργαστήρι.

Σήμερα, λοιπόν, που βρισκόμαστε όλοι εδώ για να χειροκροτήσουμε τους μαθητές μας και παιδιά σας για την προσπάθειά τους, είναι σημαντικό θα συμφωνήσετε να τιμήσουμε και αυτούς που εργάζονται καθημερινά για αυτούς. Που τους εκπαιδεύουν να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους και κάνουν έτσι το όραμα ενός καλύτερου κόσμου πιθανό. Επιτρέψτε μου σας παρακαλώ να σας παρουσιάσω και να σας ζητήσω να προσφέρετε το πρώτο ζεστό σας χειροκρότημα τους εκπαιδευτικούς μας και το διοικητικό προσωπικό του Δημοτικού σχολείου. Τους οφείλουμε πολλά και σήμερα μπορούμε πάλι να τους το πούμε με αυτόν τον τρόπο. Η επιτυχία του σχολείου τούς ανήκει και η συνέχισή της εξαρτάται από αυτούς.

Κλείνοντας, θέλω να σας καλέσω όλους να στηρίξετε αυτήν την προσπάθεια. Να στηρίξετε τους εκπαιδευτικούς, τα σχολεία μας, τα παιδιά σας. Σας εύχομαι μια όμορφη βραδιά, Καλά Χριστούγεννα και ο νέος χρόνος να είναι γεμάτος δημιουργικές και ευτυχισμένες στιγμές για τις οικογένειές σας και τους ανθρώπους που αγαπάτε.

Ευχαριστώ πολύ.

* Ομιλία στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή της Α’ τάξης του Δημοτικού σχολείου της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής (22.12.2016)  

Του Τάσου Α. Μπάρμπα*

Στη σημερινή σύγχρονη πολύβουη ζωή, οι διάφοροι ήχοι γύρω μας κάνουν θόρυβο πολύ και δεν μας επιτρέπουνε να ακούμε. Η ανθρώπινη φωνή όμως, η ανθρώπινη φωνή, είναι ένας ήχος τελείως διαφορετικός από όλους τους άλλους. Ακόμα κι ένας ψίθυρος, ο πιο μικρός ψίθυρος, μπορεί να ακουστεί πέρα και μακριά από κάθε θόρυβο, όταν φωνάζει την αλήθεια.

Μια τέτοια φωνή υπήρξε ο Χρίστος Τσολάκης. Μια φωνή η οποία, για όσους ήθελαν ή καλύτερα άντεχαν να ακούσουν, υπήρξε καθαρή, κρυστάλλινη, ασυμβίβαστη, ακούραστη, γεμάτη χρώματα πολιτισμού, αξίες και ξεχασμένα ιδανικά που σήμερα απουσιάζουν όχι μόνο από τον εκπαιδευτικό λόγο, αλλά και από το δημόσιο βίο. Κυρίως, όμως, υπήρξε μια φωνή γεμάτη από αγάπη και πάθος για την ελληνική γλώσσα και τον ελεύθερο άνθρωπο, τον ελεύθερο άνθρωπο που μπορεί να διαμορφώσει η σωστή εκπαίδευση και, κυρίως, η αληθινή παιδεία.

Στο μακρύ χειμώνα της εκπαιδευτικής πραγματικότητας της χώρας, ο Χρίστος Τσολάκης υπήρξε για όλους τους μαθητές του και για όλους όσους είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν ή να παρακολουθήσουν διάλεξή του μια διαρκής άνοιξη. Οι διδασκαλίες του στα αμφιθέατρα και όπου αλλού, αποτελούσαν πάντoτε ένα φως που έδειχνε σε όλους τους μαθητές του το δρόμο, το δύσκολο αλλά το σωστό δρόμο, αποτελούσαν ένα φως που φώτιζε, που ζέσταινε και συν-κινούσε τις ψυχές τους, ένα φως που τροφοδοτούσε ασταμάτητα την πεποίθησή τους για τη σημαντικότητα τού λειτουργήματος που θα επιτελέσουν.

Ως φοιτητής του στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, συνάντησα και διδάχθηκα για πρώτη φορά, μαζί με τόσους άλλους συναδέλφους μου, το πάθος της διδασκαλίας, τη δύναμη της ψυχής και της γλώσσας. Ένιωσα πώς μπορεί ένας δάσκαλος, πέρα από την επιστημονικότητά του, να σε μαγέψει, να σε υπνωτίσει και να σε αναστατώσει παράλληλα, να σε κινητοποιήσει, να σου εμφυσήσει όραμα και στόχους. Να σε κάνει να αισθανθείς σημαντικός, χρήσιμος, μοναδικός, πολύτιμος για την εκπαίδευση για κάθε έναν από τους μαθητές σου χωριστά. Τον θυμάμαι να στέκεται στη μέση του αμφιθεάτρου, να κλείνει τα μάτια, να ανοίγει τα χέρια και να διευθύνει τις ψυχές μας, να σμιλεύει διακριτικά τα όνειρά μας. Στο αμφιθέατρο επικρατούσε πάντοτε αρχικά ένας συνωστισμός. Οι φοιτητές καθόντουσαν όπου μπορούσαν, μερικές φορές και ο ένας πάνω στον άλλο. Και μετά, μετά ακολουθούσε η σιωπή. Μια σιωπή σχεδόν θρησκευτική, από το φόβο μας να μη χαθεί ούτε μια του λέξη.

Ως συνεργάτης του αργότερα διδάχθηκα την εντιμότητα, την καθαρότητα, τη φιλοτιμία, την αγάπη στον άνθρωπο. Κυρίως όμως διδάχθηκα την εργατικότητα. Ο Χρίστος Τσολάκης διάβαζε και έγραφε καθημερινά. Δούλευε ασταμάτητα. Ενδιάμεσα, κατά τη διάρκεια της ημέρας, πλήθος κόσμου θα ερχόταν στο γραφείο του για να τον δει, να ανταλλάξει ορισμένες κουβέντες. Τους έβλεπε όλους. Υπομονετικά. Και μετά συνέχιζε να δουλεύει, να κανονίζει διδασκαλίες. Κάποιες φορές, όπως έχει ξαναγραφτεί, μας ενημέρωνε ότι πετάγεται για λίγο στο σπίτι να φάει και θα επιστρέψει πάλι σύντομα. Έξω όμως ήταν ήδη σκοτεινά και είχε βραδιάσει.  Τέτοιο και τόσο ήταν το πάθος του για τη δουλειά του.

Οι φοιτητές του ήμασταν η προτεραιότητά του. Η διδασκαλία στην τάξη δεν έχει πεπατημένες, συνήθιζε να μας λέει. Αν είχε θα τις ακολουθούσαμε όλοι. Δε χρειαζόμαστε, υποστήριζε, ένα δάσκαλο που εφαρμόζει μόνο διδακτικές στρατηγικές και μαθησιακά μοντέλα. Χρειαζόμαστε έναν δάσκαλο που επιδιώκει να αφουγκραστεί τις ψυχές των μαθητών του. Να τις αφυπνίσει, να τις κινητοποιήσει, να συναντήσουν ο ένας τον άλλο κι όλοι μαζί το όνειρο και την επιθυμία, την επιθυμία και το όνειρο της γνώσης και της καλλιέργειας της ψυχής.

Κι αυτή η προτροπή του είναι για μένα και η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του. Διότι πίστευε ότι ο δάσκαλος δεν είναι και δεν μπορεί να είναι μόνο η γνώση που διαθέτει. Πάντα θα υπάρχουν άλλωστε βιβλία που γνωρίζουν πολύ περισσότερα. Σε ένα κόσμο που αλλάζει με αυτές τις ταχύτητες, σε έναν κόσμο όπου η γνώση είναι διαθέσιμη παντού και από τόσα μέσα, δεν γνωρίζουμε και δεν μπορούμε να προβλέψουμε πραγματικά ούτε τις εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο, ούτε το πώς θα είναι ο κόσμος σε 10 χρόνια, όταν αυτοί οι μαθητές εδώ σήμερα θα βγουν για να τον αντιμετωπίσουν. Επομένως, αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τους διδάξουμε τον τρόπο απόκτησης της γνώσης και όχι να τους την προσφέρουμε έτοιμη. Είναι ανάγκη να συναντηθούμε μαζί τους, να τους εμπνεύσουμε και να τους πείσουμε να συνομιλούν και να διαλογίζονται καθημερινά με τη ζωή γύρω τους. Να είναι ελεύθεροι, ανοιχτοί και δημοκρατικοί. Να αμφισβητούν, να θέτουν ερωτήσεις και να αναζητούν διαρκώς απαντήσεις για όλα. Να συμμετέχουν και να διαμορφώνουν οι ίδιοι τα όνειρα, τις επιθυμίες και τον κόσμο που θέλουν να ζήσουν. Αυτόν το δάσκαλο, αυτό το μαθητή οραματίστηκε, αυτό το δάσκαλο και αυτόν το μαθητή μάς δίδαξε ο Χρίστος Τσολάκης.

Η φωνή του όμως, αυτή η φωνή που έβγαινε από την καρδιά του για να καταλήξει στις καρδιές μας, παρότι είχε τόσες πολλές αλήθειες ακόμα να μας εκμυστηρευτεί, τόσες ανθρώπινες ψυχές να αφυπνίσει, σίγησε για πάντα το καλοκαίρι του 2012. Θα συνεχίσει όμως να ψιθυρίζει αδιάκοπα μέσα μας, να οδηγεί όλους τους δασκάλους και τις δασκάλες μέσα στις σχολικές αίθουσες και να εμπνέει τις διδασκαλίες μας. Αν ο Χρίστος Τσολάκης ήταν σήμερα εδώ, ίσως να έλεγε σε αυτούς τους μαθητές και τις μαθήτριες που αποφοιτούν σήμερα, αυτό που είχε πει κάποτε, κλείνοντας ένα από τα συνέδριά του, σε εκατοντάδες δασκάλους που το παρακολουθούσαν.

Στη ζωή σας, μας είπε τότε, πάρα πολλοί άνθρωποι θα προσπαθήσουν να σας πείσουν ότι είστε κότες. Δεν είστε κότες. Είστε αετοί. Ανοίξτε τα φτερά σας και πετάξτε.

Και θα πετάξουμε δάσκαλε. Όλοι όσοι πιστέψαμε σε εσένα. Και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για έναν καλύτερο άνθρωπο, για έναν ελεύθερο άνθρωπο, για έναν πιο δίκαιο κόσμο. Όπως μας δίδαξες, όπως το επιθυμούσες.

* Ομιλία στο πλαίσιο αφιερώματος στη μνήμη του Χρίστου Τσολάκη, στην Τελετή Αποφοίτησης της Στ’ τάξης του Εληνογαλλικού Κολεγίου ΔΕΛΑΣΑΛ, Ιούνιος 2013